Tokeny giełdowe – wszystko, co musisz o nich wiedzieć

W tym artykule omówimy, czym są tokeny giełdowe. Dowiesz się, do czego są używane, w jaki sposób można je kupić, a także omówimy ich mocne i słabe strony, studiując case upadku giełdy kryptowalut FTX.

Ogromny zrzut tokenów FTX przez Binance

6 listopada 2022 roku Changpeng Zhao, dyrektor generalny największej na świecie giełdy kryptowalut, Binance, powiedział, że jego firma zamierza zlikwidować swoje rezerwy FTT, natywnym tokenie konkurencyjnej giełdy FTX. Jego ogłoszenie wywołało kaskadową wyprzedaż FTT, a sama giełda przeżyła moment paniki bankowej. Środki klientów o wartości 5 miliardów USD zostały wycofane w ciągu jednego dnia, powodując ogromne problemy z płynnością.

6) My sense before:

Leverage: 0x
USD liquidity ready to deliver: 24x average daily withdrawals

Actual:

Leverage: 1.7x
Liquidity: 0.8x Sunday's withdrawals

Because, of course, when it rains, it pours. We saw roughly $5b of withdrawals on Sunday–the largest by a huge margin.

— SBF (@SBF_FTX) November 10, 2022

W następstwie krachu pojawiły się raport ujawniający, ile tokenów FTT było wykorzystanych jako wątpliwe zabezpieczenie przez FTX i fundusz hedgingowy Sama Bankmana-Frieda, Alameda Research. Te rewelacje szybko umieściły tokeny giełdowe na świeczniku. Czy masz się czego obawiać, jeśli posiadasz inne tego typu monety w swoim portfolio? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Czym są tokeny giełdowe?

Tokeny giełdowe to kryptowaluty stworzone przez firmę, która prowadzi daną platformę. Często są przedstawiane jako tokeny użytkowe, ponieważ posiadają określone zastosowanie na giełdzie. Najbardziej znanymi przykładami takich tokenów są BNB od Binance (największy token giełdowy pod względem kapitalizacji rynkowej) oraz FTT firmy FTX. Inne czołowe scentralizowane giełdy z własnymi tokenami to KuCoin (KCS), Bitfinex (LEO), Crypto.com (CRO), OKX (OKB) i Huobi Global (HT).

Użyteczność tokenów giełdowych

Giełdy kryptowalut tworzą własne tokeny z różnych powodów. Mogą służyć chociażby jako:

• nagroda dla klientów decydujących się na staking;
• waluta do pokrywania kosztów transakcji, pozyskiwania kapitału i płynności;
• dostęp do ekskluzywnych ofert przedsprzedaży ICO czy NFT dropów;
• w przypadku giełd zarządzanych przez DAO mogą pełnić rolę tokena zarządzania, np. do oddawania głosów.

W przypadku Binance, BNB “napędza” blockchain podobnie jak gaz w Ethereum. Jednocześnie działa jako token zarządzania, o czym czytamy w artykule na blogu Binance. Giełda twierdzi, że posiadanie BNB daje inwestorom prawo do „wyrażenia swojego głosu” i jest niezbędne do uczestnictwa w zdecentralizowanym zarządzaniu łańcuchem BNB.

Na KuCoinie „posiadacze natywnych tokenów otrzymują specjalne zniżki na opłaty transakcyjne i inne powiązane koszty w ramach giełdy KuCoin”, jak pisze giełda w swoim wyjaśnieniu korzyści płynących z tokena KCS. Procent rabatów, jakie może otrzymać inwestor, jest obliczany na podstawie liczby należących do niego KCS. Jego posiadacze mogą również używać tokena giełdy do uiszczania opłat transakcyjnych.

CRO od Crypto.com „daje swoim użytkownikom dostęp do specjalnych nagród i rabatów oferowanych za pośrednictwem ich flagowego produktu – kart kredytowych”, czytamy na platformie. Jako posiadacz tokena otrzymasz również wyższe nagrody za staking i nie tylko.

Jak kupować tokeny giełdowe?

Jak sama nazwa wskazuje, inwestorzy mogą kupować te tokeny za pośrednictwem giełdy emitującej dane monety. W wielu przypadkach, jak np. FTT i BNB, można je również kupić na konkurencyjnych giełdach.

O ile giełda nie posiada bramki fiat, proces zakupu będzie wymagał wymiany innej popularnej kryptowaluty na natywny token. Twoim pierwszym krokiem będzie założenie konta i przejście przez weryfikację KYC – know your customer. W zależności od giełdy niektóre tokeny mogą być dostępne tylko w niektórych regionach. Na przykład FTT jest niedostępny w Stanach Zjednoczonych i innych zakazanych jurysdykcjach.

„Jeśli znajdujesz się, jesteś zarejestrowany lub w inny sposób ustanowiony lub jesteś rezydentem Stanów Zjednoczonych Ameryki, nie możesz dokonywać transakcji w FTT”

– mówi strona internetowa FTX.com.

Jakie ryzyko wiąże się z tokenami giełdowymi?

W przypadku FTX, który wydawał się branży silnym graczem o globalnym wpływie, inwestowanie w FTT mogło w teorii wyglądać na dobry pomysł. Tak było, dopóki nie zastanowimy się, ile z tych tokenów posiadała konkurencyjna giełda kryptowalut.

Jak wspomnieliśmy powyżej, Binance posiadało dużą liczbę tokenów FTT. Mowa o dokładnie 23 milionach monet, o wartości około 529 milionów USD. Binance posiadało wspomniane rezerwy, ponieważ było wczesnym inwestorem w FTX w 2019 roku. Kiedy FTX wypłacił udziały Binance w lipcu 2021 roku, większość z nich była wypłacona właśnie w FTT.

Kiedy Binance ogłosiło, że likwiduje całą swoją pozycję, kryzys płynności sprawił, że wartość FTT spadła o 95%. W momencie pisania artykułu token FTT wart jest jedynie 1,76 USD.

As part of Binance’s exit from FTX equity last year, Binance received roughly $2.1 billion USD equivalent in cash (BUSD and FTT). Due to recent revelations that have came to light, we have decided to liquidate any remaining FTT on our books. 1/4

— CZ 🔶 BNB (@cz_binance) November 6, 2022

Zaistniała sytuacja pokazuje, że popularność danej giełdy nie powinna przeważać o Twojej potencjalnej decyzji inwestycyjnej. Jak w przypadku każdej kryptowaluty równie ważna jest tokenomia stojąca za projektem. Tokeny giełdowe często stanowią sporą część zabezpieczenia danej platformy. Warto więc skontrolować ich procentowy udział w portfelach największych posiadaczy oraz zasady dotyczące ich emisji. Więcej informacji dotyczących robienia researchu i oceniania powodzenia inwestycji znajdziesz w tym artykule.

Ryzyko kontrahenta

Innym ryzykiem związanym z inwestowaniem w tokeny giełdowe jest tak zwane ryzyko kontrahenta. W branży kryptowalut jest ono głównie związane ze stablecoinami i zapewnieniami emitenta, że ​​za ich wartością stoi realne zabezpieczenie. Tokeny giełdowe niosą ze sobą podobne ryzyko. Giełda musi mieć płynność potrzebną do zabezpieczenia swojego tokena, popartą jakąkolwiek rezerwą, z której może skorzystać, jeśli – tak jak w przypadku FTX – płynność nagle wyschnie.

Jak wspomnieliśmy wcześniej, jako inwestor możesz być zmuszony do wymiany BTC lub ETH, aby otrzymać tokeny danej giełdy. Jeśli wartość lub cena tego tokena spadnie, stracisz możliwość odzyskania wymienionych na niego kryptowalut. To samo ryzyko wiąże się ze stakingiem tokenów. Podczas ustalonego okresu blokady nie możesz przenieść ani handlować tymi tokenami. Jeśli giełda ulegnie krachowi lub cyberatakowi, tokeny potencjalnie pójdą na dno wraz z nią.

Myśl końcowa

Częstym hasłem wśród społeczności Bitcoina i kryptowalut jest „nie twoje klucze, nie twoje krypto”. Tokeny giełdowe stanowią jednak odstępstwo od tej zasady, ponieważ w tym przypadku krach emitującej je giełdy jest dodatkowym czynnikiem ryzyka. Nie uchronisz się przed nim trzymając monety giełdowe w portfelu, dlatego warto dokładnie przemyśleć jaką część Twojego portfolio powinny stanowić w.w. cyfrowe monety.